Από τη στιγμή που ανέλαβα τη διεύθυνση του γυμνασίου δεν είχα ψευδαισθήσεις για τις προσδοκίες της ιδιοκτησίας και συγχρόνως ήξερα πως δεν έπρεπε να επιτρέψω στον εαυτό μου να μεταβληθεί σε διευθυντικό στέλεχος ανώνυμης εταιρίας. Ήμουν και έπρεπε να παραμείνω εκπαιδευτικός και να φροντίσω να βελτιωθεί το εκπαιδευτικό έργο με μοναδικούς γνώμονες το παιδαγωγικό συμφέρον των παιδιών και την προάσπιση του ρόλου των εκπαιδευτικών. Δεν είχα διλήμματα, γιατί ήξερα τι έπρεπε να γίνει από τότε που ήμουν καθηγητής, χωρίς καμιά διοικητική θέση. Για να γίνει το εκπαιδευτικό έργο καλύτερο, έπρεπε να αναβαθμισθεί ο ρόλος των εκπαιδευτικών. Όταν οι εκπαιδευτικοί αισθάνονται πως ο λόγος τους δεν μετράει σε τίποτε, πως δεν συμμετέχουν στις αποφάσεις, που λαμβάνονται πρόχειρα και χωρίς παιδαγωγικά κριτήρια, πως όλα γίνονται ερήμην τους, πως δεν επιβραβεύονται η προσφορά και η σκληρή εργασία, αλλά οι δημόσιες σχέσεις, τότε το εκπαιδευτικό και το παιδαγωγικό έργο δεν πάνε καλά. Δεν μπορούν να πάνε καλά, γιατί σταδιακά μειώνονται το κέφι για προσφορά, η διάθεση για ενημέρωση και καλύτερη κατάρτιση, η πρωτοβουλία για ανανέωση. Οι εκπαιδευτικοί καταλήγουν να είναι διεκπεραιωτές μιας αποσκελετωμένης ύλης. Ήξερα επομένως πως έπρεπε να αναβαθμισθεί ο ρόλος τους, παράλληλα με πιέσεις για οικονομική ικανοποίηση. Και μπορεί για τα οικονομικά άλλοι να είχαν τον τελευταίο λόγο, αλλά για την ηθική αναβάθμισή τους και την αύξηση του κύρους τους ήμουν αποκλειστικά υπεύθυνος και αρμόδιος, παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια.
Έως τότε όλα τα αρμόδια συλλογικά όργανα συνεδρίαζαν τυπικά, για να υπογράψουν ένα πρακτικό με ήδη ειλημμένες αποφάσεις από την ιδιοκτησία. Αυτό έπρεπε να αλλάξει. Καταργήθηκε το παρασκήνιο. Οι εκπαιδευτικοί απέκτησαν φωνή, τα θέματα συζητιόντουσαν και οι προτάσεις που έφθαναν στη ολομέλεια του συλλόγου είχαν διαμορφωθεί στις επιμέρους εβδομαδιαίες συνεδριάσεις. Και όταν τους έθετα το ερώτημα, πώς θα κάνουμε το έργο μας καλύτερο, όλοι ήταν πρόθυμοι να προτείνουν, να συνεισφέρουν, να εργασθούν περισσότερο, να με περιβάλλουν με την εμπιστοσύνη τους και να πιστεύουν σε ένα καλύτερο σχολείο και καλύτερο μέλλον για όλους.
Αυτό δεν σημαίνει πως άλλαξε η νοοτροπία της ιδιοκτησίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε φορά που επρόκειτο να συνεδριάσει το πειθαρχικό συμβούλιο για θέματα bullying, μού έλεγε ποια ποινή έπρεπε να αποφασιστεί, γιατί όπως έλεγε για τους εκπαιδευτικούς «αυτοί τι ξέρουν». Παρόλο που η ιδιοκτησία δεν έχει καμιά σχέση με την εκπαίδευση και δεν έχει μπει ποτέ σε τάξη θεωρούσε ότι οι εκπαιδευτικοί ήταν αναρμόδιοι να χειρισθούν ένα απόλυτα παιδαγωγικό θέμα. Όμως οι εκπαιδευτικοί, με τόσα χρόνια σπουδών, με τόσα χρόνια στις σχολικές αίθουσες, με ζωή αφιερωμένη στην εκπαίδευση, που ήταν σε καθημερινή επαφή με τα παιδιά και είχαν την καθοδήγηση της ψυχολόγου σε όλες τις συνεδριάσεις, ήξεραν πράγματι και ήταν οι μόνοι αρμόδιοι και ικανοί να ακολουθήσουν την επιβεβλημένη διαδικασία, να πάρουν σωστή απόφαση με αποκλειστικά παιδαγωγικά κριτήρια και να επωμιστούν την ευθύνη της απόφασης, χωρίς φόβο, γιατί ήξεραν πως θα υπερασπιζόμουν την απόφασή τους προς όλες τις κατευθύνσεις, ιδιοκτησία, γονείς και παιδιά.
Γενικότερα ήταν αναγκαίος ο καθημερινός αγώνας, γιατί η ιδιοκτησία δεν πειθόταν να περιορισθεί στη διαχείριση του Σχολείου και να αφήσει το εκπαιδευτικό έργο στους εκπαιδευτικούς. Για αυτό έπρεπε να αποφεύγεται η απευθείας σύγκρουση και να ακολουθούνται παρακαμπτήριοι δρόμοι. Αλλά δεν μπορούσε να γίνεται πάντα αυτό και η σύγκρουση πολύ συχνά ήταν αναπόφευκτη. Το ότι μπορέσαμε να συμβιώσουμε τόσα πολλά χρόνια οφείλεται στο ότι στο παρελθόν τις βασικές αποφάσεις για το Σχολείο έπαιρνε το υποβαθμισμένο πλέον συμβούλιο διευθύνσεως στην τακτική δίωρη συνεδρίασή του κάθε εβδομάδα. Και αυτό είχε τις δυσκολίες του, αλλά τότε η ιδιοκτησία ήταν μονομελής, τα θέματα συζητιόντουσαν και, εκτός της ιδιοκτησίας, τα άλλα μέλη της διεύθυνσης ήταν εκπαιδευτικοί και υπήρχε πάντα η δυνατότητα να αναπτυχθούν επιχειρήματα με πειστικότητα και αποτελεσματικότητα. Τα τελευταία τρία χρόνια όμως όλες τις βασικές αποφάσεις παίρνει, σε ξεχωριστή μυστική συνεδρίαση, η τετραμελής πλέον ιδιοκτησία, η οποία δεν έχει καμιά σχέση με την εκπαίδευση. Οι αποφάσεις της ιδιοκτησίας, που λαμβάνονται με κριτήριο την ικανοποίηση πρόσκαιρων πελατών και όχι το παιδαγωγικό έργο του σχολείου, ανακοινώνονται απλώς στο συμβούλιο διευθύνσεως, για να υλοποιηθούν. Η ιδιοκτησία προσδοκά από τους διευθυντές να προασπίζονται τις αποφάσεις της, σαν να είναι δικές τους, ενώ η ίδια παραμένει αλώβητη από τις συγκρούσεις που συνεπάγονται αυτές οι αποφάσεις.
Κάθε ιδιοκτησία ιδιωτικού σχολείου, αλλά και τα διοικητικά συμβούλια των σχολείων που είναι ιδρύματα και όχι επιχειρήσεις, πρέπει να περιορίζονται στη γενικότερη διαχείριση και να αφήνουν το εκπαιδευτικό έργο στους μόνους αρμόδιους, που είναι οι εκπαιδευτικοί. Η νομοθεσία ορίζει πολύ σωστά, ότι ο ρόλος της ιδιοκτησίας είναι πολύ περιορισμένος και την ευθύνη των αποφάσεων έχουν ο σύλλογος των εκπαιδευτικών και τα άλλα συλλογικά όργανα, στα οποία προεδρεύει ο διευθυντής, ο οποίος εγγυάται για τη σωστή λειτουργία τους. Η νομοθεσία δίνει αυξημένες αρμοδιότητες στα συλλογικά όργανα ακριβώς, για να διαφυλάξει το παιδαγωγικό έργο από άλλα συμφέροντα.
Εκτός του ότι είναι παιδαγωγικά και δεοντολογικά σωστό να λαμβάνονται συλλογικά οι αποφάσεις, ο σύλλογος των καθηγητών δεν δέχεται πελατειακές πιέσεις, ούτε τις εκβιαστικές πρακτικές που μπορούν να δεχθούν ο διευθυντής η ένας μεμονωμένος εκπαιδευτικός από την ιδιοκτησία, τους γονείς και άλλους παράγοντες.
Η επιθυμία μου να αναβαθμισθεί ο ρόλος των εκπαιδευτικών και συλλογικά, αλλά και ατομικά, ώστε να εξαντλούνται όλες οι ευκαιρίες για αναγνώριση των ικανοτήτων τους και των προσόντων τους και για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, απέβη προς μεγάλο όφελος του εκπαιδευτικού έργου, και δίκαια απέκτησε τη φήμη που απέκτησε.
Αντίθετα οι αποφάσεις της ιδιοκτησίας έβλαψαν το σχολείο. Η ανακληθείσα απόλυσή μου αποδεικνύει πόσο πολύ αποξενωμένη είναι από το σχολείο, γιατί ούτε ήξερε ότι είχα τόσο μεγάλη υποστήριξη από τους εκπαιδευτικούς, τα παιδιά, τους γονείς και τους αποφοίτους, ούτε κατανόησε ποτέ το γιατί, πράγμα που αποδεικνύει τον λανθασμένο τρόπο διοίκησης και τις ασύμφορες επιλογές της. Το βασικό της ενδιαφέρον είναι να μη διαβρωθεί η εξουσία της, η οποία ασκείται από ένα απρόσιτο γραφείο με κλειστές πόρτες και με τεχνικές που έχουν ως στόχο να προκαλέσουν δέος στους εισερχόμενους.
Όταν θυροκολλήθηκε η ‘απόλυσή’ μου, δίνοντας έτσι στα παιδιά ένα τελείως αντιπαιδαγωγικό πρότυπο συμπεριφοράς, το ΔΣ του συνδικαλιστικού συλλόγου προειδοποίησε την ιδιοκτησία για το τι θα επακολουθούσε αν επέμενε στην απόλυση και η ιδιοκτησία διαβεβαίωσε πως δεν θα γινόταν τίποτε, σε δύο ημέρες θα είχε ξεχαστεί το θέμα. Στα παιδιά και στους γονείς δήλωσε πως αποφάσισα να συνταξιοδοτηθώ και διατύπωσε απορία, πώς δεν τους είχα ενημερώσει από πριν ο ίδιος για τη συνταξιοδότηση.
Το δεύτερο αντιπαιδαγωγικό δίδαγμα δόθηκε όταν με ενισχυμένη ένστολη ασφάλεια σε όλες τις πόρτες και με υπερόπτες δικηγόρους μού εμπόδισε την είσοδο στο σχολείο, όπως προέβλεπαν οι αποφάσεις του ΠΥΣΔΕ και του προϊσταμένου εκπαίδευσης της περιφέρειας. Τα παιδιά διέκοψαν το μάθημά τους και βγήκαν στα παράθυρα έκπληκτα. Επευφημούσαν, με χαιρετούσαν και έβγαζαν φωτογραφίες, που κυκλοφόρησαν. Η αντίδραση των παιδιών ήταν τόσο έντονη και απρόσμενη από τη διοίκηση, που η περιβόητη δικηγόρος του σχολείου, εμφανώς σαστισμένη, κατηγόρησε εμένα για αντιπαιδαγωγική συμπεριφορά απέναντι στην απόλυτα δίκαιη απόλυσή μου.
Ευτυχώς όμως που υπάρχουν οι πολύ καλοί εκπαιδευτικοί του σχολείου, που διαφυλάσσουν το κύρος της δουλειάς τους, δίνουν το παιδαγωγικό στίγμα και ξέρουν να αντιστέκονται στις επιζήμιες αποφάσεις της ιδιοκτησίας, η οποία εντέλει, από αλαζονεία, μού έκανε το μεγαλύτερο δώρο που μού έχει γίνει. Η συστράτευση, που έγινε για την υποστήριξή μου, ο ενθουσιασμός των παιδιών και τα εγκωμιαστικά σχόλια, που εκφράστηκαν την ημέρα της επιστροφής μου, επισφράγισαν την εκπαιδευτική μου καριέρα. Πλούτος μιας ζωής.
Τα θέματα του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και του Νίκου Ρωμανού συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην απόλυσή μου, αλλά όλα αυτά είναι γνωστά από τα ΜΜΕ κσι το διαδίκτυο. Και για το θέμα του Ρωμανού είχε προσπαθήσει το σχολείο να με απολύσει και το 2013.