Η ομιλία μου από την εκδήλωση στο μνημείο του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου
Το 2008 πολλοί σημερινοί νέοι ήταν μωρά ή αγέννητοι κι έχουν μια θολή και συγκεχυμένη γνώση για το ποιος ήταν ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος και ποια η σχέση του με τον Νίκο Ρωμανό. Στις δίκες που έγιναν η πολιτική αγωγή και η οικογένεια του Γρηγορόπουλου προσπάθησαν να αποσυνδέσουν τα δύο παιδιά και πολλές φορές εμφανίστηκαν ως ο καλός Αλέξανδρος και ο κακός Νίκος.
Με όσα ξέρω και με όσα έμαθα από τις δίκες θα σας μιλήσω, λοιπόν, για τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο και τον Νίκο Ρωμανό, στην αγκαλιά του οποίου ξεψύχησε ο Αλέξανδρος.
Γνώρισα τα παιδιά αυτά από τότε που ήταν 12 ετών. Ήμουν γυμνασιάρχης στο σχολείο που φοιτούσαν στο Π. Ψυχικό. Ο Γρηγορόπουλος ήταν ένα ευγενικό και ντροπαλό αγόρι. Με φίλους και με παρέες που αγαπούσε και τον αγαπούσαν. Κι ο Ρωμανός το ίδιο, αλλά ο Ρωμανός ήταν ο προβληματισμένος, ο διανοούμενος που έκανε ανατρεπτικές αναλύσεις στη λογοτεχνία και την ιστορία και οι καθηγητές του τον θαύμαζαν.
Στις 6 Δεκεμβρίου του 2008, ημέρα Σάββατο, όπως κι εφέτος, ο Νίκος Ρωμανός γιόρταζε και κάλεσε τον Γρηγορόπουλο και έναν ακόμη φίλο του να πιουν ένα αναψυκτικό στα Εξάρχεια, στην περιοχή με τα πολλά καφενεία και εστιατόρια, όπου διασκέδαζαν και διασκεδάζουν πολλοί Αθηναίοι όλων των ηλικιών, αλλά κυρίως νέοι. Άλλωστε στις γειτονιές των Εξαρχείων κατοικούσαν και συμμαθητές τους.
Πολλά παιδιά ήταν μαζεμένα και καθισμένα στο πεζοδρόμιο. Οι ειδικοί φρουροί Κορκονέας και Σαραλιώτης άρχισαν να μιλούν προκλητικά στα παιδιά. Από τα κεντρικά δόθηκε εντολή στους αστυνομικούς να απομακρυνθούν. Εκείνοι απομακρύνθηκαν, άφησαν το περιπολικό πιο πέρα και επέστρεψαν με τα πόδια. Ο Κορκονέας έβρισε τα παιδιά με σκληρά, σεξουαλικού περιεχομένου λόγια και στη συνέχεια πυροβόλησε τον Γρηγορόπουλο στοχεύοντας κατευθείαν στην καρδιά.
Η μητέρα του Γρηγορόπουλου είχε κανονίσει με το γιο της να περάσει στις 9 που θα έκλεινε το κατάστημά της, για να τον πάρει. Το τι ήταν ο Γρηγορόπουλος μπορείτε να το καταλάβετε από αυτό. Το δεκαπεντάχρονο αγόρι είχε πει στη μαμά του να περάσει να τον πάρει στις 9 το βράδυ με το αυτοκίνητό της.
Στις 9 παρά δέκα χτύπησε πράγματι το τηλέφωνο της μητέρας, αλλά από την άλλη άκρη δεν ήταν το παιδί της. Το παιδί της είχε μεταφερθεί νεκρό στον Ευαγγελισμό.
Λίγο μετά άρχισε η εξέγερση της κοινωνίας.
Οι καλοθελητές δημοσιογράφοι άρχισαν να διαμορφώνουν μια διαστρεβλωμένη άποψη. Ότι δήθεν υπήρξαν ταραχές, έπεσαν μολότοφ, κινδύνεψε η ζωή των αστυνομικών, ο Κορκονέας πυροβόλησε στον αέρα για εκφοβισμό, αλλά η σφαίρα εξοστρακίστηκε και σκότωσε το παιδί. Δεν ήταν δολοφονία, ήταν ατύχημα. Και ο Άδωνις Γεωργιάδης είπε στη σύζυγο τού Κορκονέα: καλά έκανε ο άντρας σου και στη συνέχεια παραπονιόταν που ο Καρατζαφέρης δεν τον άφηνε να βγει στα κανάλια, για να υποστηρίξει τους αστυνομικούς.
Από την δικαστική διαδικασία αποδείχθηκε, και το παραδέχθηκαν και οι κατηγορούμενοι, ότι εκείνο το βράδυ δεν έπεσε καμιά μολότοφ, παρά μόνο ένα άδειο μπουκάλι νερού, που δεν προκάλεσε καμιά ανησυχία και δεν υπήρξαν ταραχές πριν από τη δολοφονία.
Οι αστυνομικοί του τμήματος Εξαρχείων έπιασαν αμέσως δουλειά. Αλλοίωσαν τα στοιχεία, μετακίνησαν το σημείο βολής, για να ισχυριστούν ότι η σφαίρα εξοστρακίστηκε και κατασκεύασαν ψευδομάρτυρα, η οποία είπε το παραμύθι που της είχαν υπαγορεύσει. Αλλά για κακή τους τύχη μια γειτόνισσα, από το μπαλκόνι της μαγνητοσκόπησε τι είχε πραγματικά συμβεί. Αυτό το βίντεο η πρόεδρος εφετών στο Εφετείο Λαμίας επί 6 μήνες εμπόδιζε να προβληθεί και στο τέλος απαγόρευσε να περιληφθεί στα αναγνωστέα πριν από την ετυμηγορία των ενόρκων.
Αλλά ας γυρίσουμε πίσω στον Δεκέμβρη του 2008. Την υπεράσπιση του Κορκονέα ανέλαβε ο ποινικολόγος Αλέξης Κούγιας, ο οποίος άρχισε να ωρύεται στα τηλεοπτικά κανάλια «τα παιδιά αυτά δεν είναι σαν τα δικά μας και τα δικά σας» υπονοώντας ότι ο Γρηγορόπουλος και ο Ρωμανός ήταν επικίνδυνοι για την κοινωνία και απειλή για τη ζωή των δύο ειδικών φρουρών. Από το σχολείο την επομένη ακριβώς εκδώσαμε δελτίο τύπου, που έλεγε ότι ο Γρηγορόπουλος ήταν ένα αγαπητό παιδί από τους συμμαθητές του και τους καθηγητές του, ότι δεν είχε δείξει στοιχεία παραβατικότητας, δεν είχε τιμωρηθεί και είχε άριστη διαγωγή.
Ο Κούγιας αυτήν την τακτική ακολούθησε και στη διαδικασία της δίκης που έγινε στην Άμφισσα, στρεψόδικα, επειδή στην Αθήνα δήθεν κινδύνευε η ζωή του πελάτη του. Μία ολόκληρη δικάσιμο ο Κούγιας προσπαθούσε ανεπιτυχώς να καταρρίψει τη δική μου κατάθεση στο δικαστήριο, που ανέτρεπε τους ισχυρισμούς του.
Ο έφηβος τότε Νίκος Ρωμανός παρουσιάστηκε αρχικά στο δικαστήριο, αλλά στη σκέψη ότι θα αντιμετώπιζε την αλλοπρόσαλλη εξαλλοσύνη του Κούγια αποφάσισε να μην καταθέσει και να μην εμφανιστεί ξανά στο δικαστήριο. Εγκατέλειψε το σχολείο και ακολούθησε ένα δρόμο χωρίς συμβάσεις, χωρίς υποκρισία και χωρίς συμβιβασμούς.
Το 2013 μαζί με φίλους του οργανώνει μια ληστεία στην αγροτική τράπεζα του Βελβεντού με μεγάλη προχειρότητα και κωμικό, αδιέξοδο σχεδιασμό, χωρίς δυνατότητα διαφυγής. Δεν απείλησαν τους πελάτες της τράπεζας, δεν πυροβόλησαν αν και μπορούσαν, είχαν έναν όμηρο, ο οποίος, δεν αισθάνθηκε ότι απειλείται και κατέθεσε ως μάρτυρας υπεράσπισης τους. Η ρομαντική παράδοση του Ρομπέν των Δασών και των κλεφτών της ελληνικής επανάστασης έκλεισε αυτούς τους νέους με βαριές καταδίκες στη φυλακή και παρόλο που δεν αποδείχθηκε η συμμετοχή τους σε τρομοκρατική οργάνωση, η θεούσα εισαγγελέας Λάρισας, που τώρα θρηνεί για τον θάνατο του γιου της και τον αποδίδει σε δολοφονία, εισηγήθηκε ποινή φυλάκισης 20 ετών με το σκεπτικό ότι κάθε ποινική πράξη αναρχικού ατόμου πρέπει να θεωρείται τρομοκρατική και να δικάζεται με τον αντιτρομοκρατικό νόμο.
Βαριά ποινή, χωρίς το ελαφρυντικό της μετεφηβικής ηλικίας, για μια ληστεία, που δεν έγινε ποτέ. Ο Ρωμανός στη φυλακή τελειώνει το λύκειο και μέσω των πανελληνίων εξετάσεων εισάγεται σε ανώτατη σχολή. Δεν του αναγνωρίζεται όμως το δικαίωμα φοίτησης και μετά από ένα μήνα απεργία πείναςό θεσμοθετείται το δικαίωμα φοίτησης με βραχιολάκι για τους φυλακισμένους. Η εισαγωγή του και η φοίτηση σε ανώτατη σχολή έχει ως αποτέλεσμα την αναγνώριση του ελαφρυντικού της καλής συμπεριφοράς, με αποτέλεσμα να μειωθεί η ποινή του και να αποφυλακιστεί το 2019. Η άστυνομία δεν σταμάτησε ποτέ να τον παρακολουθεί και να προσπαθεί να τον ενοχοποιήσει. Ο Νίκος Ρωμανός κράτησε στην αγκαλιά του τον νεκρό Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο, κράτησε στους ώμους του το φέρετρο του φίλου του και κρατάει πάντα στις πλάτες του ζωντανή τη μνήμη της δολοφονίας του Αλέξανδρου. Η κυβέρνηση και η αστυνομία προσπαθούν να παρουσιάσουν τον Ρωμανό ως τρομοκράτη και εγκληματία επικίνδυνο για την κοινωνία, γιατί υπονομεύοντας τον Ρωμανό και εξομοιώνοντάς τον με τον Αλέξανδρο υποβαθμίζουν τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου, ώστε να οδηγηθεί η κοινωνία στο επιθυμητό και διαστρεβλωμένο συμπέρασμα ότι ο Γρηγορόπουλος και ο Ρωμανός απείλησαν τη ζωή του Κορκονέα, ο οποίος αμύνθηκε πυροβολώντας, χωρίς την πρόθεση να σκοτώσει. Η 6η Δεκεμβρίου αποτελεί ένα αγκάθι για τη δεξιά κυβέρνηση και προσωπικά για τον Χρυσοχοΐδη. Σας διαβεβαιώνω όμως πως ο Νίκος Ρωμανός είναι από τα πιο άκακα και ευγενικά άτομα που έχω γνωρίσει και απέναντι στους ανθρώπους έχει μόνο αισθήματα αλληλεγγύης και προσφοράς. Δυστυχώς εδώ και ένα χρόνο ο Νίκος Ρωμανός, αν και αθώος, είναι προφυλακισμένος για μισό αποτύπωμα του μικρού του δαχτύλου σε μια σακούλα σκουπιδιών που βρέθηκε στο διαμέρισμα που έγινε πέρσι η έκρηξη στους Αμπελοκήπους. Η προφυλάκισή του είναι πράξη εκδικητική, με πολιτική σκοπιμότητα που προσελκύει ακροδεξιές ψήφους.
Ο ξεσηκωμός της κοινωνίας τον Δεκέμβρη του 2008 επέβαλε στο δικαστήριο να λάβει καταδικαστικές αποφάσεις για τους δύο ειδικούς φρουρούς. Ισόβια για τον Κορκονέα και δέκα χρόνια φυλάκιση για τον συνένοχο ειδικό φρουρό, τον Βασίλη Σαραλιώτη. Για να οδηγηθεί το δικαστήριο σε αυτή την απόφαση η οικογένεια του Γρηγορόπουλου χρειάστηκε να προσλάβει ειδικούς επιστήμονες, που απέδειξαν ότι ο Κορκονέας πυροβόλησε με δόλο σε ευθεία βολή και ήρεμη ψυχική κατάσταση, στοχεύοντας στην καρδιά του Αλέξανδρου.
Μετά την πρώτη μας χαρά για την καταδίκη των ενόχων ο Σαραλιώτης αποφυλακίστηκε λίγο αργότερα, γιατί ήταν άρρωστος ο πατέρας του…
Το μεγάλο δράμα παίχτηκε στην εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό στο Εφετείο της Λαμίας.
Από την πρώτη στιγμή διαφάνηκε η πρόθεση των δικαστών και του εισαγγελέα να αποφυλακίσουν τον Κορκονέα και να αθωώσουν τον Σαραλιώτη. Αν κάποιος στο ακροατήριο δεν ήξερε τι είχε συμβεί θα συμπέραινε, από τις αντιδράσεις των δικαστών ότι ο Γρηγορόπουλος ήταν ο ένοχος και θύμα του ο Κορκονέας.
Στη δική μου εξέταση ως μάρτυρα η πρόεδρος τον περισσότερο χρόνο με ρωτούσε άσχετα προς την υπόθεση πράγματα για το IB, ποια σχολεία έχουν τμήματα IB, ποια μαθήματα διδάσκονται, σε ποια πανεπιστήμια του εξωτερικού εισάγονται τα παιδιά και άλλα τέτοια, γιατί ενδιαφερόταν ως μητέρα για τον έφηβο γιο της. Ευτυχώς τότε δεν υπήρχαν τα Ωνάσεια, γιατί μπορεί να με ρωτούσε και για αυτά. Όλη αυτή η συζήτηση δεν συμπεριλήφθηκε βέβαια στα πρακτικά της δίκης, τα οποία ελέγχει η πρόεδρος.
Ο εισαγγελέας έπαιρνε το λόγο για να ενισχύσει τις θέσεις του Κορκονέα και πρόεδρος και εισαγγελέας απέρριπταν τις ενστάσεις των δικηγόρων της οικογένειας του Γρηγορόπουλου, ενώ έκαναν δεκτές τις ενστάσεις από την πλευρά των κατηγορουμένων.
Εντέλει ο εισαγγελέας με λογικά άλματα εισηγήθηκε την αθώωση του Σαραλιώτη και έπλεξε το εγκώμιο του Κορκονέα ως αστυνομικού και εισηγήθηκε να γίνει αποδεκτό το ελαφρυντικό του πρότερου σύννομου βίου του Κορκονέα. Ο Κορκονέας ήταν ένας εξαιρετικά βίαιος και επιθετικός αστυνομικός και για αυτό οι συνάδελφοί του τον αποκαλούσαν Ράμπο. Ο εισαγγελέας έφτασε στο σημείο να ισχυριστεί ότι τον αποκαλούσαν Ράμπο, επειδή έκανε σωστά τη δουλειά του. Το δικαστήριο έκανε δεκτές τις εισηγήσεις του εισαγγελέα, αθώωσε τον Σαραλιώτη, αναγνώρισε ελαφρυντικό για τον Κορκονέα και αμέσως τον αποφυλάκισε.
Το ελαφρυντικό αναιρέθηκε από τον Άρειο Πάγο, γιατί όσα έκανε ο Κορκονέας πριν πυροβολήσει, δηλαδή η προκλητική συμπεριφορά, τα αισχρόλογα και η ανυπακοή στη διαταγή να αποχωρήσει δεν μπορούν να θεωρηθούν σύννομα. Η υπόθεση παραπέμφθηκε και πάλι στο Εφετείο Λαμίας με άλλη σύνθεση, το οποίο με ακροβασίες και ταχυδακτυλουργικά τεχνάσματα αφαίρεσε από τους δικηγόρους του Γρηγορόπουλου το δικαίωμα να αντικρούσουν τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς και έπρεπε να παρακολουθούν σιωπηλοί. Τελικά το δικαστήριο ενέκρινε ξανά το ίδιο ελαφρυντικό. Το ελαφρυντικό αναιρέθηκε και πάλι από τον Άρειο Πάγο, παραπέμφθηκε ξανά η υπόθεση στο Εφετείο Λαμίας και μόλις εφέτος, μετά από 17 χρόνια, τον Ιούνιο του 2025 ο Κορκονέας οδηγήθηκε εντέλει στη φυλακή, για να εκτίσει ποινή ισοβίων χωρίς ελαφρυντικά ως ένοχος για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου σε ευθεία βολή, με δόλο και σε ήρεμη ψυχική κατάσταση.
Η ποινή αυτή είναι πρωτοφανής για αστυνομικό και οφείλεται στην εξέγερση του κόσμο τον Δεκέμβρη του 2008 που απαιτούσε τιμωρία και στην οικονομική δυνατότητα της οικογένειας Γρηγορόπουλου να χρηματοδοτεί τα τεράστια και συνεχή δικαστικά έξοδα.
Η πάγια τακτική είναι να κηρύσσεται αθώος ο αστυνομικός που δολοφονεί σε ώρα υπηρεσίας. Πολύ συγκλονιστική είναι για παράδειγμα η περίπτωση του αστυνομικού Μελίστα που δολοφόνησε τον επίσης δεκαπεντάχρονο Μιχάλη Καλτεζά και αθωώθηκε.
Σε πολλές περιπτώσεις δεν γίνεται δίκη, γιατί ο αστυνομικός ισχυρίζεται ότι το όπλο εκπυρσοκρότησε μόνο του ή ότι πυροβόλησε στον αέρα για εκφοβισμό και η σφαίρα εξοστρακίστηκε. Πολλές τέτοιες περιπτώσεις έχουν τεθεί στο αρχείο χωρίς δίκη. Κι ο Κορκονέας πυροβόλησε, γιατί ήταν σίγουρος ότι δεν θα έμπαινε ούτε μια μέρα φυλακή και γιαυτό το βράδυ της δολοφονίας του Αλέξανδρου τηλεφώνησε στη γυναίκα του και της είπε: «Μαράκι, κάτι έτυχε στη δουλειά, φάτε εσείς, εγώ θα αργήσω λίγο». Ήταν βέβαιος πως το βράδυ θα έτρωγε και θα κοιμόταν ήσυχος στο σπίτι του, γιατί ποτέ κανείς εισαγγελέας δεν αναρωτήθηκε πώς είναι δυνατόν όταν ένα όπλο εκπυρσοκροτεί από μόνο του ή όταν εξοστρακίζεται η σφαίρα πάντα το θύμα βρίσκεται με μια σφαίρα στην καρδιά ή στο κεφάλι.
Τα δολοφονημένα από αστυνομικούς θύματα είναι πάρα πολλά. Μερικών θυμάτων δεν έχει γίνει γνωστό ούτε το όνομα, αλλά μπαίνουν στο αρχείο με την ένδειξη «αγνώστων στοιχείων».
Τα μνημεία που τιμούν αστυνομικούς είναι πάρα πολλά και εδώ και χρόνια έχω ζητήσει να μας παραχωρήσει ένας δήμαρχος δύο τετραγωνικά, για να κατασκευάσουμε ένα μνημείο για τα θύματα της αστυνομίας με δικά μας έξοδα, χωρίς επιβάρυνση του δήμου, αλλά κανείς δήμαρχος στην ελληνική επικράτεια δεν πρόσφερε αυτά τα δύο τετραγωνικά.
Τα θύματα της αστυνομίας συνεχώς αυξάνουν και αυτές
τις μέρες αναβλήθηκε και πάλι η δίκη των αστυνομικών βασανιστών του Βασίλειου Μάγγου, που τον οδήγησαν στο θάνατο. Η εισαγγελία δεν επιτρέπει στους γονείς και την δικηγόρο της οικογένειας Μάγγου να μιλήσουν στη διάρκεια της δίκης και να αντικρούσουν τα ψέματα των βασανιστών.
Προσπαθήστε να μπείτε στη θέση αυτών των γονιών, που όταν ανοίγουν οι πόρτες του δικαστηρίου για το κοινό, η αίθουσα είναι ήδη κατειλημμένη από αστυνομικούς με πολιτικά που συμπαραστέκονται στους συναδέλφους τους βασανιστές, έτσι ώστε οι αλληλέγγυοι προς το θύμα να μην μπορούν να μπουν στην αίθουσα. Και οι γονείς του Βασίλειου Μάγγου, για να μπουν στην αίθουσα περνούν από εξονυχιστικό σωματικό έλεγχο και όταν τελικά εισέλθουν θα μείνουν βουβοί, γιατί τους έχει αφαιρεθεί με δικονομικές ακροβασίες το δικαίωμα να υποστηρίξουν το νεκρό παιδί τους.
Αυτή είναι η ελληνική αστυνομία, αυτοί είναι οι Έλληνες δικαστές, αυτό είναι το ελληνικό κράτος.
Και αυτά είναι τα δύο παιδιά, ο Αλέξανδρος και ο Νίκος, που η μοίρα άφησε με το δάχτυλό της ένα ολόκληρο αποτύπωμα στο μέτωπό τους.
Γιώργος Θαλάσσης 